Κατά τη διάρκεια του 2009 η διοίκηση της SNB κατόρθωσε να διατηρήσει σχετικά σταθερή την ισοτιμία φράγκου - ευρώ, μέσω συνεχιζόμενων παρεμβάσεων. Μεταξύ Απριλίου και Μαΐου 2009, τα συναλλαγματικά αποθέματα της SNB ενισχύθηκαν κατά 50% φτάνοντας στα 261,9 δισ. δολάρια. Ανάλογο επίτευγμα έχει επιτύχει μόνο η Κίνα

Ελβετικοί… πονοκέφαλοι λόγω του ευρώ
Gillian Tett
Δημοσιεύθηκε: 07:50 - 02/07/10

Άλλη μία εβδομάδα με νέα… νευράκια για την ευρωζώνη. Ως εκ τούτου, κανείς δεν αναρωτιέται γιατί ο κ. Jean-Claude Trichet και ο κ. Γιώργος Παπανδρέου -για να μην πούμε για την κ. Angela Merkel- μοιάζουν να έχουν απόλυτη ανάγκη από καλοκαιρινές διακοπές.
Όμως, την ίδια ώρα που η ευρωζώνη σπαρταράει από τον πόνο, αξίζει τον κόπο να ρίξουμε μια ματιά σε ένα άλλο συμβολικό δίλημμα που αντιμετωπίζει η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας (SNB).

Βέβαια, η Ζυρίχη δεν φαίνεται να έχει και πολλούς λόγους για να νιώθει πανικόβλητη. Ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας της Ελβετίας είναι ο δεύτερος υψηλότερος στην Ευρώπη (μετά της Σλοβακίας). Πέρυσι -κάτι αξιοθαύμαστο- η χώρα κατόρθωσε να μειώσει και το χρέος της.

Όμως, στον σημερινό αναστατωμένο κόσμο αυτή η «επιτυχία» προκαλεί στην SNB κάποιους πονοκεφάλους. Οι επενδυτές, καθώς προσπαθούν να απεμπλακούν από την προβληματική ευρωζώνη, στρέφονται στην Ελβετία. Αν και οι επενδύσεις σε ελβετικά assets δεν έχουν μεγάλο όγκο, ούτε προσφέρουν υψηλές αποδόσεις, έχουν το βασικό χαρακτηριστικό ότι αποτελούν τοποθετήσεις που εγγυώνται το αρχικό κεφάλαιο. Σήμερα μοιάζουν σχεδόν συγγενικές με τον χρυσό.

Έτσι, καθώς όλο και περισσότερα κεφάλαια εισέρχονται στην Ελβετία, αυτό οδηγεί ανοδικά το ελβετικό φράγκο έναντι του ευρώ, καθώς το φράγκο είναι ένας από τους ελάχιστους τρόπους μέσω των οποίων οι επενδυτές μπορούν να εκφράσουν τον θαυμασμό τους για τα ελβετικά οικονομικά επιτεύγματα.

Κατά τη διάρκεια του 2009 η διοίκηση της SNB κατόρθωσε να διατηρήσει σχετικά σταθερή την ισοτιμία φράγκου - ευρώ, μέσω συνεχιζόμενων παρεμβάσεων. Μεταξύ Απριλίου και Μαΐου 2009, τα συναλλαγματικά αποθέματα της SNB ενισχύθηκαν κατά 50% φτάνοντας στα 261,9 δισ. δολάρια. Ανάλογο επίτευγμα έχει επιτύχει μόνο η Κίνα.

Τον περασμένο, όμως, μήνα η SNB εμφανίστηκε πρόθυμη να πάρει αποστάσεις από αυτήν την τακτική. Από τότε μέχρι σήμερα το φράγκο έχει ενισχυθεί, σε εμπορικά προσαρμοσμένη βάση, κατά 7% έναντι του ευρώ και οι επενδυτές προσπαθούν να προβλέψουν ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις της SNB.

Δεν είναι εύκολο να προβλέψει κανείς. Η ενίσχυση του φράγκου έχει προκαλέσει τρόμο στους Ελβετούς εξαγωγείς. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες που έχουν μεγάλη έκθεση σε χώρες όπως η Ουγγαρία -όπου τα περισσότερα στεγαστικά δάνεια είναι σε φράγκο- επίσης ανησυχούν.

Η SNB επιμένει ότι δεν προτίθεται να προχωρήσει σε παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος. Φαινομενικά το πράττει ως μέρος της στρατηγικής εξόδου της από τα έκτακτα μέτρα στήριξης. Υπάρχουν, όμως, και πολιτικοί λόγοι. Ένας εξ αυτών είναι ότι μεκάθε παρέμβασή της η SNB αυξάνει την έκθεσή της σε ευρώ ή επενδύσεις σε ευρώ, δηλαδή αυξάνει το ρίσκο της. Έχει προσπαθήσει να το διαχειριστεί όσο καλύτερα μπορεί διαχέοντας τις επενδύσεις της και σε άλλα νομίσματα, όπως η στερλίνα ή το δολάριο Καναδά, ενώ αγοράζει μόνο απόλυτα ασφαλή ευρωπαϊκά ομόλογα (δηλαδή δεν πλησιάζει ελληνικά ή ισπανικά ομόλογα).

Αυτό, όμως, δεν την έχει προστατέψει πλήρως. Τον επόμενο μήνα αναμένεται ότι θα ανακοινώσει ζημίες από τις τοποθετήσεις της, οι οποίες μπορούν να φτάσουν σε αρκετά δισ. φράγκα. Βέβαια, διαθέτει τα κατάλληλα αποθέματα, ύψους 17 δισ. φράγκων, για να καλύψει αυτές τις ζημίες.

Όμως, η Ελβετία είναι ένα συντηρητικό μέρος και ο επικεφαλής της SNB κ. Philipp Hidebrand δέχεται πιέσεις από τον τραπεζικό κλάδο της χώρας και γιατί είναι υπέρ των σκληρότερων εποπτικών αρχών. Ως εκ τούτου, η είδηση απωλειών για την SNB δεν θα περάσει χωρίς σχόλια και πιθανώς να θέσει εκ νέου υπό εξέταση την πολιτική των παρεμβάσεων.

Οι επενδυτές ανά τον κόσμο θα ήταν καλό να παρατηρούν προσεκτικά τι συμβαίνει ή τι δεν συμβαίνει στη Ζυρίχη. Η SNB είναι αντιμέτωπη με πολλές δυσκολίες και μπορεί να τη σώσει μόνο κάποιο θαύμα, για παράδειγμα σταθεροποίηση στην ευρωζώνη. Όμως, εγώ προσωπικά δεν περιμένω ότι ένα τέτοιο θαύμα μπορεί να συμβεί τόσο σύντομα.